• Kościół - XV-wieczny, gotycki kościół zniszczony w 1945 r., ruiny rozebrano w latach 60-tych XX w. Kościół współczesny wzniesiony na starej parceli kościelnej. W części zachował się drzewostan komponowany. Odbudowany w latach 90-tych XX w.
  • Park podworski - Wpisany do rejestru zabytków Nr 940
    Założony prawdopodobnie w 1 połowie XIX w., krajobrazowy, swobodny. Zachował się cenny starodrzew komponowany w tym drzewa o parametrach pomników przyrody. Dwór zniszczony w 1945 r. później rozebrany (pozostały tylko schody wejściowe od frontu).
  • Cmentarz polowy z XIX/XX w. Położony w niewielkim kompleksie leśnym. Czytelny jest prostokątny zarys parceli obsadzony świerkami oraz pozostałości obiektów sepulkralnych.
Obiekty o wartościach kulturowych

Obiekt (funkcja pierwotna)
Adres
Materiał
Datowanie
Ochrona
Konserwatorska

Nr 1
Murowana
XIX/XX w.
Ewidencja
Chałupa
Nr 4
Murowana
XIX/XX w.
Ewidencja
Bud. inwent.
Nr 4
Murowana
XIX/XX w.
Ewidencja
Chałupa
Nr 6
Mur./rygl.
3 ćw. XIX w.
Ewidencja
Szkoła ob. dom
Nr 7
Murowana
1914 r.
Ewidencja
Chałupa
Nr 15
Murowana
1 ćw. XX w.
Ewidencja
Chałupa
Nr 23
Murowana
1 ćw. XX w.
Ewidencja
Chałupa
(dwojak)
Nr 25
Murowana
1 ćw. XX w.

Kikorze – wieś sołecka Gminy Osina, położona wzdłuż drogi krajowej Nr 6 Szczecin – Gdańsk, 3 km na północ od Osiny siedziby władz gminy. Na zachód od centrum miejscowości przepływa rzeka Stepnica oraz przebiega 15 południk geograficzny długości wschodniej wyznaczający czas środkowo europejski. Kikorze zamieszkuje 246 osób(stan na 1.09.2008 r.). Wysokości bezwzględne wahają się od 56 do 87 m n.p.m. Typ wsi – wielodrożnica.

Kikorze (Kiekrz), niem. Kicker, Kiker.

Na miejscu wsi Kikorze istniał wczesnosłowiański gródek obronny położony obok starej drogi Szczecin – Nowogard.

W źródłach pisanych pojawiają się Kikorze w roku 1331 wśród posiadłości von Hindenburgów z Kościuszek. Również w 1461 r. zaliczono wieś do „Land Hindenborch”. Prawdziwymi panami osady byli jednak Ebersteinowie z Nowogardu, którzy część swoich posiadłości nadali Hindenburgom w lenno. W 1569 r. przeszło Kikorze na własność Wolfganga von Ebersteina z Maszewa. Spis wymieniał 6 łanów czynszowych, 4 łany kościelne, sołectwo, 1 chłopa, 1 zagrodnika i kowala. Reszta wioski należała do lenników Ebersteinów.

Od 1648 r. pobliska rzeka Stepnica stała się granicą szwedzko – brandenburską, na rzece znajdował się graniczny mostek, zaś Kikorze należało od tego roku do Brandenburgii.

Po wymarciu Ebersteinów wieś przeszła pod zarząd Urzędu Domeny Państwowej w Nowogardzie. W 1817 r. Kikorze kupił Bogumił Hell i w 1861 r. przekazał swej córce, która wkrótce wyszła za mąż za niejakiego Barkow. W 1784 r. wieś składała się z 14 zagrodów, w których mieszkało 2 chłopów, 1 półchłop, 6 zagrodników, chłop pastora i sam pastor. Był też tutaj folwark dworski.

W 1872 r. Kikorze dzieliło się na obszar dworki, gminę wiejską oraz młyn Kikermühle na Stepnicy. Obszar dworski obejmował 493 ha ziemi i 38 budynków, w tym 9 mieszkalnych. Gmina wiejska posiadała 327 ha ziemi, 35 gospodarzy i 63 budynki, w tym 29 mieszkalnych. Do szkoły uczęszczało 65 dzieci. Młyn wodny istniał już w XVI w., był to młyn mączny oraz tartak. W końcu XIX młynarz posiadał 35 ha ziemi. Obowiązek mielenia zboża w kikorskim młynie mieli mieszkańcy Kikorzy, Olchowa, Kościuszek, Krzywic i Redostowa.

W 1939 r. cała wieś liczyła 296 mieszkańców, w tym 5 gospodarzy.

Pierwsza wzmianka pisana o istnieniu kościoła pochodzi z 1492 r. i mówi o mianowaniu proboszczem Henryka Pammina jako następcy Mateusza Manow. Świątynia stała pośrodku wsi, obok skrzyżowania. Pierwotnie była to samodzielna parafia, której podlegały Kościuszki, Świerczewo i Węgorzyce, następnie należały Kikorze do parafii w Kościuszkach. Z pierwotnego wyposażenia kościoła zachowała się XIV-wieczna granitowa chrzcielnica o wysokości 50 cm i średnicy 65 cm . W 1775 r. rozebrano stary średniowieczny kościół i na jego miejscu wzniesiono nową budowlę, częściowo szachulcową, częściowo z czerwonej cegły. Obok świątyni stało rusztowanie na dzwony. Podczas działań wojennych w 1945 r. kościół został poważnie uszkodzony i następnie całkowicie rozebrany. W 1989 r. mieszkańcy wsi przystąpili do budowy nowej świątyni. Kikorze należą do parafii Niepokalanego Poczęcia NMP w Osinie.

Wieś wyzwolona została 5 marca 1945 r. Zachował się bardzo ładny park podworski z licznymi okazami starych drzew, m.in. stary dąb piramidalny, potężny świerk o 3 pniach, czeremcha amerykańska. W latach 1945-1954 wieś należała do gminy Długołęka, w latach 1954-1975 do gromady Osina. W 1949 r. liczyła 121 mieszkańców.

Po roku 1945 ziemię (i resztki folwarku) upaństwowiono. Od marca 1945 r. stacjonowało tu wojsko, a od przełomu lat 50-tych zaistniało samodzielne PGR, które weszło z początkiem 1971 r. w skład byłego kombinatu PGR z siedzibą w Osinie (gospodarstwo Kikorze nie posiadało prawie ziemi).

Zakład Rolny Kikorze do 1991 r. Specjalizował się w chowie i hodowli trzody chlewnej (ferma na ok. 7000 stanowisk w technologii rusztowej).

SOŁTYS:
WIOLETA WNUK

 

RADA SOŁECKA:
AGNIESZKA STĘPIEŃ
AGNIESZKA POMYKAŁA
SANDRA KOŁCZ
MICHAŁ TOMCZAK
MARCIN WNUK