Kościuszki - wieś sołecka w gminie Osina, powiat goleniowski, województwo zachodniopomorskie, licząca 297 mieszkańców (stan na dzien 1.09.2008 r.). Położona jest 7 km na północ od Osiny siedziby władz gminy, 6 km na zachód od Nowogardu i około 1,7 km na północ od drogi krajowej Nr 6. Na wschodnim krańcu miejscowości rozlewa się jezioro Kościuszki. Zabudowania leżą na wysokości 55 –56 m n.p.m. Typ: doskonale zachowana owalnica z obszarem dworskim od strony wschodniej.

Kościuszki - niem. Hindenburg. Wg danych źródłowych już w roku 1266 dobra stanowiły lenno rycerskie Fryderyka von Hindenburg (Hyndenborch). Z tego okresu pochodzą pierwsze wiadomości o zamku rycerskim, którego ślady dostrzegamy w postaci 3,5 m wzniesienia w parku podworskim, na południowym jego stoku znajdują się relikty jego kwadratowej wieży z głazów narzutowych (obiekt opisuje Zbigniew Radacki).

Około roku 1274 – lenno przechodzi do rąk grafa Ottona von Eberstein (rodu pochodzącego znad Wezery w Szwabii). W wieku XVI lenno przejmuje od Ludwika III Eberstein ród von Lockstedt, panujący na nim do roku 1803 (powstaje tu folwark i rozwija się gospodarka folwarczno -pańszczyźniana). W roku 1803 dobra rycerskie kupuje junkier – kapitan Heinrich von Schmidt (pozostający w służbie szwedzkiej), zaś w 1828 r. folwark kupuje Johann Friedrich von Backhaus, który sprzedaje go w roku 1837 Heinrichowi Kirchhoff.

W I połowie XIX w. część rycerska wsi wraz z folwarkiem przechodzi na własność Kamery Izby Skarbowej w Nowogardzie i staje się domeną państwową (1824 r.). Według danych z 1872 r. (H. Berghaus) osadzonych było, w wyniku parcelacji, w chłopskiej części Kościuszek 64 właścicieli rolnych. Wieś zamieszkiwało 547 mieszkańców. Istniało tu 70 budynków mieszkalnych oraz 89 budynków gospodarczych. Areał gruntów rolnych wynosił 4120 Mg (1030 ha).

W roku 1892 dzierżawcą folwarku zostaje niejaki Hartmann, a w roku 1905 – Franz Klütz. W latach 1905-1914 dobra ziemskie wraz z folwarkiem ulegają parcelacji. Pozostała, niewielka resztówka stanowi dzierżawę Ottona Doelke. W spisie majątkowym z roku 1920 figuruje jako dzierżawca Fritz Müller, a następnie Richard Strehlow. Również w spisie z 1920 r., obok resztówki po dawnym majątku rycerskim wymienia się nowy folwark, którego dzierżawcą jest Otto Radloff (202 ha); według spisu z 1939 r. nowy folwark posiadał 122 ha gruntów rolnych.

Z zachowanych do 1945 r. budynków folwarcznych notuje się oborę (w latach 70-tych XX w. przerobioną na chlewnię), dwa bliźniaki mieszkalne oraz 2 budynki gospodarcze.

W 1945 r. obiekty folwarczne zajmuje wojsko. Potem budynki podzielono między osadników wojskowych. Zniszczony w 1945 r. dwór rozebrany został w latach 50-tych. W tych też latach wieś skolektywizowano (kolonia mieszkaniowa pozostała w rękach rolników indywidualnych). Budynki folwarczne przejęła Spółdzielnia Kółek Rolniczych, a mimo to uległy one całkowitej dewastacji i rozbiórce. W połowie lat 70-tych pozostającą w podwórzu folwarcznym, ocalałą częściowo oborę, przerobiono na chlewnię.

Na wschodnim skraju wioski, w parku podworskim, zachowało się Wzgórze Zamkowe o wysokości 3,5 m i wymiarach majdanu 17,8 x 20,5 m. Na jego południowym stoku widnieją relikty kwadratowej wieży z głazów narzutowych o wysokości 2,5 m. Zachowany fragment, o wymiarach wnętrza 4,7 x 4,7 m i grubości murów 2,4 m, mieścił loch więzienny, na co wskazuje komin wentylacyjny.

• Kościół p.w. Św. Stanisława Kostki z 1844 r. - W sensie architektonicznym należy do tzw. grupy kościołów nowogardzkich ( z czasów intensywnej akcji budowy kościołów na tym terenie). Orientowany. Usytuowany w obrębie nawsia owalnicowej wsi. Wzniesiony na rzucie prostokąta. Salowy, z wieżą w partii zachodniej. Zbudowany z łupanego kamienia granitowego.
• Park podworski - Położony we wschodniej części wsi. Założony w XIX w. prawdopodobnie jako romantyczna oprawa ruin zamku. Zachował się starodrzew komponowany. Dwór nie zachowany. Zniszczony w 1945 r., rozebrany w latach 50-tych XX w. zespół zamku (relikt) wraz z parkiem proponowany do wpisu do rejestru zabytków.
• Cmentarz polowy (XIX/XX w.) - Położony po płd stronie wsi. Cmentarz komunalny, czynny. Usunięto stare nagrobki. Pozostała tylko pierwotna brama. Z dawnego układu kompozycyjne-go czytelne są pozostałości alei lipowej. Nie wnosi się konieczności objęcia cmentarza ochroną konserwatorską.

• Plan Odnowy Miejscowości
• Aneks do Planu Odnowy Miejscowości